Tijdens het eerste jaar van een gemeentelijke beleidsperiode trekt het nieuwe college de krijtlijnen voor zes jaar beleid. Die meerjarenplanning – ook wel eens ‘BBC’ genoemd – is dus een belangrijk moment voor al wie inspraak wil in dat lokale beleid. In 2019 zal dat voor het eerst ook één document zijn voor gemeente en OCMW. Dat is het gevolg van het nieuwe decreet Lokaal Bestuur met de integratie van beide overheden.

BBC: Beleids- en beheerscyclus

De beleids- en beheerscyclus is het instrument voor de planning van het gemeentebeleid (meerjarenplan), de financiële keuzes daarbij (budget), de opvolging van het financiële beleid (boekhouding) en de evaluatie van het beleid. De strategische meerjarenplanning is een centraal onderdeel van BBC. Dat plan legt de grote beleidslijnen vast. Elk jaar wordt het meerjarenplan minimaal éénmaal aangepast.

Dit lijkt een technisch en complex verhaal, maar adviesraden moeten vooral onthouden dat de meerjarenplanning een goed moment is om advies uit te brengen over welke zaken de komende jaren zeker moeten worden aangepakt. Sommige raden anticiperen al ruim op voorhand. Zij werken op het einde van een beleidsperiode bv. een ‘memorandum‘ uit: hun aanbevelingen voor het toekomstige beleid.

Tips voor invloed op de meerjarenplanning

Leg snel contact met het nieuwe gemeentebestuur – bv. via de bevoegde schepen – met een duidelijke vraag om tijdig betrokken te worden bij de meerjarenplanning. Tegen de zomer van 2019 zullen al duidelijke beleidslijnen vastliggen. Wees dus op tijd.

Zorg voor een doordachte inhoudelijke input. Ga voor onderbouwde voorstellen. Zorg voor sterke argumenten, overtuigende cijfers… Maak ook duidelijke keuzes en duid prioriteiten aan. Een aantal geloofwaardige en concrete voorstellen komen beter over dan een lange waslijst aan strijdpunten.

Heb daarbij aandacht voor een constructieve aanpak. Verbrand geen bruggen met het beleid door snoeiharde kritiek of andere partijpolitieke spelletjes. Uiteindelijk hebben de verkozen bestuurders toch een mandaat van de bevolking om te besturen. Mik op een goede samenwerking.

Zorg voor betrokkenheid van de achterban van de adviesraad. Bevraag de aangesloten verenigingen naar hun noden. Toon aan dat de adviesraad een breed draagvlak heeft. Misschien is het zinvol om een nieuwe schepen uit te nodigen voor een activiteit met grote opkomst.

Vergeet ook de ambtenaren niet in dit ganse proces. Zij vormen niet alleen een interessante bron van informatie, maar kunnen ook medestanders zijn.

Die ambtenaren zijn ook betrokken bij het voorbereidende werk. Zij verzamelen allerlei cijfers en achtergrondinformatie voor hun omgevingsanalyse. De gemeentediensten maken ook hun eigen ‘ambtelijke nota’ of ‘memorandum’: hun inventaris van bestuurlijke en maatschappelijke noden.

Een ander interessant document is het bestuursakkoord: het politieke programma van de lokale coalitie. De meerjarenplanning gaat natuurlijk niet voorbij aan deze politieke logica. De verkozen meerderheid drukt uiteraard haar stempel op het beleid. Het tegendeel zou bizar zijn. Maar misschien zijn er volgens jouw adviesraad nog aanvullingen nodig? Wat is de nieuwe bestuursploeg nog vergeten?

Na opmaak van het meerjarenplan kan de adviesraad de vorderingen opvolgen: Wordt het plan ook écht gerealiseerd? En wat met de eigen voorstellen?